Tarım ve Köyişleri Bakanlığı`nca hazırlanan `Gübre Raporu`nda TÜGSAŞ`ın özelleştirilmesi halinde gübrede kamunun etkinliğinin ortadan kalkacağı ve tekelleşme olabileceği uyarısında bulunuldu. Raporda, savunma sanayinde patlayıcı üretiminde kullanılan, Derişik Nitrik Asit (DNA) ve Teknik Amonyum Nitrat`ın (TAN) Türkiye`deki tek üreticisinin de TÜGSAŞ olduğuna dikkat çekildi. FF`in edindiği raporda, özellikle Türkiye`nin ihtiyacı olan amonyum nitrat gübresinin yüzde 70`lik kısmının TÜGSAŞ tesislerinde üretildiği belirtilerek, `Bunun yanı sıra TÜGSAŞ dışındaki diğer gübre üreticilerinin hammadde olarak kullandığı; amonyak, sülfirik asit ve fosforik asitleri büyük ölçüde ithal ederken, TÜGSAŞ bu hammaddeleri kendi tesislerinde üretmektedir` denildi. Bu nedenle, gübre sektöründe iç ve dış piyasalarda yoğunlaşma kazanan tekelleşme eğiliminin dikkate alınması gerekliliği üzerinde durulan raporda, `Serbest ekonomi kurallarının uygulanması ve rekabetin oluşmasını sağlayacak bir strateji izlenilmesi gerekmektedir` denildi.
Bu çerçevede gübre sanayinin özelleştirilmesinde çiftçi birlik ve kooperatiflerinin, bu sektörde yer almalarının sağlanması istenilen raporda, `Tüketicinin, üretimde yer alması arzu edilen dengelerin sağlanmasına ve serbest rekabet ortamının oluşmasına önemli katkı sağlayacaktır` denildi. Raporda, sektörde oluşacak bir tekelleşmenin çiftçinin eline daha pahalı gübre geçmesi anlamı taşıdığı ifade edilerek, `Özelleştirmede üretim şartı getirilmeli ve mutlak suretle kapasite artırıcı yatırımların yapılması şartı sağlanmalıdır` denildi. Raporda, gübrede KDV`nin yüzde 17`den yüzde 1`e düşürülerek, desteklemelerin kaldırılması da istendi. Raporda, gübre fiyatlarındaki aşırı yükselmenin önüne geçilebilmesi için dağıtıcı ve üretici kuruluşların yurtiçi maliyet ve hammadde fiyatlarını aylık olarak Tarım Bakanlığı`na bildirerek, bakanlığında bu veriler ışığında gübre arzını ayarlayıcı tedbirleri alması gerekliliği de vurgulandı.